Co to jest ekwiwalent?

W tym roku nie udało Ci się wykorzystać urlopu w całości? A może po prostu z jakichś powodów nie możesz z niego skorzystać? Nic straconego. Kodeks pracy uwzględnia takie przypadki i nie zostawia nas z niczym – przysługuje Ci prawo do równowartości pieniężnej za każdy niewykorzystany dzień wolnego.

Ekwiwalent urlopowy — czym jest i jak się o niego ubiegać?

Osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę należy się urlop płatny, w czasie którego otrzymują wynagrodzenie równe otrzymywanemu podczas normalnego dnia pracy. Ekwiwalent urlopowy przysługuje też pracownikowi, któremu została rozwiązana lub samoistnie zakończyła się umowa. Prawo do niego zyskujemy dokładnie w dniu zakończenia stosunku pracy.

Prawo do ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wynika z art.171 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeksu Pracy (nr 24 poz. 141). Uwzględnia ona także zaległe urlopy z lat wcześniejszych. Wypłacenie takiego ekwiwalentu jest obowiązkiem pracodawcy, i to niezależnie od tego, czy niewykorzystanie przysługujących ustawowo dni wolnych było zależne od niego czy też od pracownika. 

Jak obliczyć ekwiwalent za urlop?

Zanim dowiesz się, jak obliczyć ekwiwalent za niewykorzystany urlop, musisz najpierw wyliczyć dwie podstawowe wartości, które będą Ci do tego potrzebne:

• Podstawa ekwiwalentu — aby ją obliczyć, musisz uwzględnić stałą pensję miesięczną. Powinieneś także znać wysokość różnych premii, a także wynagrodzenie za nadgodziny i godziny nocne. Ze względu na zmienność tych ostatnich wyliczana jest średnia z ostatnich 3 miesięcy.
• Współczynnik ekwiwalentu — jest to ilość dni w danym roku minus wszystkie dni wolne tj. święta i dni ustawowo wolne od pracy oraz niedziele. Wynik dzielimy przez 12.

Znając już obydwie wartości, jesteś w stanie obliczyć ekwiwalent urlopowy. Po podzieleniu podstawy przez współczynnik otrzymasz wysokość ekwiwalentu za jeden dzień. Następnie możesz podzielić wynik przez 8, aby uzyskać ekwiwalent za godzinę pracy. Wysokość należnej Ci kwoty otrzymasz po pomnożeniu ekwiwalentu godzinnego przez liczbę godzin niewykorzystanego urlopu.

Ekwiwalent pieniężny — co jeszcze musisz wiedzieć?

Wiesz już zatem, jak obliczyć ekwiwalent za urlop. Kolejną rzeczą, o której powinieneś wiedzieć, jest jego dziedziczność. W przypadku rozwiązania umowy z powodu śmierci pracownika prawa do ekwiwalentu przechodzą na osobę dziedziczącą, której przysługuje renta po zmarłym (mąż, żona, dziecko itd.). Gdy takiej osoby nie ma, ekwiwalent wchodzi w skład spadku. 

Jeśli stosunek pracy nie został przerwany – zaległe dni wolne należy po prostu wykorzystać w kolejnym roku. Natomiast każdorazowo po wygaśnięciu/zakończeniu umowy należy Ci się ekwiwalent za niewykorzystany urlop, a wypłata go jest obowiązkiem pracodawcy. Prawo do niego masz bez względu na to, z czyjej winy nastąpiło zakończenie współpracy. Nieistotne jest także, dlaczego tego urlopu nie wykorzystałeś. Wysokość ekwiwalentu jest zależna od wielu czynników, ale z łatwością możesz wyliczyć tę wartość samodzielnie.